De Filipijnen is een land wat voor 95 procent katholiek is, een voortvloeisel van de langdurige Spaanse overheersing. De Filipijnen werden in de tweede helft van de 16e eeuw en de eerste helft van de 17e eeuw aangevallen door Chinezen, Japanners en daarna door de Hollanders, jaja… Pas in 1646 wisten de Spanjaarden de Hollanders definitief te verslaan tijdens de ‘Zeeslag van Manilla’. In 1762 werd Manilla dan toch uiteindelijk veroverd, maar dit keer door de Britten. De bezetting duurde echter niet lang; in 1764 werd de stad weer door de Spanjaarden heroverd. De Amerikanen namen het stokje uiteindelijk van de Spanjaarden over in 1900. De Amerikanen introduceerden de scheiding van kerk en staat. In het Zuiden in de 15e eeuw werd de Islam al geintroduceerd vanuit de Indonesische eilanden. Tot de dag van vandaag is het helaas niet gelukt om vreedzaam naast elkaar te leven. Doordat het een eilandenrijk is heeft het boedisme en hindoisme vanuit China nooit vaste grond onder de voeten gekregen. De invloed van Chinezen is echter tot de dag van vandaag zeer groot. De hele business community zijn vrijwel allemaal Chinezen, voornamelijk vluchtelingen die gevlucht zijn voor Mao. Als je een leuk voorbeeld zoekt van de invloed en meerwaarde van vluchtelingen voor een samenleving dan moet je op de Filipijnen zijn. De Chinezen zijn zeer succesvol over het algemeen.
Omdat de Filipijnen een eilandenrijk is en de invloeden van buiten beperkt zijn heeft de Katholieke kerk eigenlijk nooit zijn invloed op de bevolking en de politiek verloren. Toen 10 jaar geleden alle misbruik van kinderen door priesters in Europa en Amerika naar buiten kwamen was het erg opvallend dat er op de Filipijnen tot heden nooit een geval in de pers is geweest. De kerk heeft de macht…toen ik een gesprek had met de Bisschop van Rizal een aantal jaren terug en vroeg hoe dat kwam werd de Bisschop erg boos. Dat kwam niet voor op de Filipijnen…mmm, ok ! Toen ik vervolgens wat vragen stelde over de positie van de vrouw in de kerk liep hij kwaad uit ons gesprek. Op de Filipijnen is alles gewoon anders.
Toen de Paus op bezoek kwam in 2015 liepen 6 miljoen Filipinos uit om een glimps van hem op te vangen. Toen de Paus in 1985 naar Nederland kwam werd het bezoek met 2 dagen ingekort en stonden er een paar honderd mensen met borden langs de kant van de weg om duidelijk te maken dat we voor vrije abortus zijn.
Kerk en staat is op de Filipijnen onlosmakelijk met elkaar verbonden. Kardinaal Sin heeft een grote en bewonderenswaardige rol gespeelt bij het verdrijven van Marcos. Het grote risico was dat het een enorm bloedbad zou worden om Marcos de laan uit ter sturen en hij heeft er heel veel aan gedaan om dat te voorkomen, met succes. Er is een wederwijds veel invloed van de Kerk op de Staat op de Filipijnen. Dit komt het best tot uiting tijdens de verkiezingen. Politici gaan bij alle kerken langs en smijten met astronomische bedragen om de voorgangers te bewegen hun schaapjes te instrueren om op hen te stemmen. Menigmaal is die aanpak succesvol. Iedereen is hier van op de hoogte, waar ik nooit iemand over hoor is dat de kerk op die manier chantabel is. Kerk en Staat hebben er alle belang bij om de verhoudingen niet te verstoren. Het is opvallend stil vanuit de kerk in relatie tot de ‘war on drugs’. Je zou denken dat dit te maken heeft met de corruptie, deze keer niet. De President heeft zeer ferme taal geuit naar de kerk, in mei 2015 noemde hij de Paus ‘son of whore’. Duterte had de kerk niet nodig om aan de macht te komen en met die uitspraak heeft hij de kerk dermate angst aangejaagd dat men waarschijnlijk bang is om nog wat te zeggen, voordat je het weet heb je een ‘war on priests ‘voor je kiezen, echt niet ondenkbaar. Over 5 jaar is Duterte weg maar de kerk blijft is de gedachte. Het is jammer dat de kerk geen grotere rol speelt om de enorme armoede adequaat aan de orde te stellen maar er zijn gewoon grotere belangen op de achtergrond die een belangrijke rol spelen. De kerk heeft echter wel veel macht op de Filipijnen omdat ze de massa in beweging kunnen krijgen. President Estrada heeft het ook ondervonden toen een paar miljoen Filipinos in Manila de straat op gingen, einde oefening voor Estrada…
De kerk is erg belangrijk op de Filipijnen, vele scholen en andere sociale instellingen zijn mede gebouwd door Kerken. Normen en waarden worden voor een groot deel via de kerk overgebracht aan de bevolking en vervolgens door de politiek, het rechteloze systeem en en de armoede om zeep geholpen. Maar ja, als er geen kerk was kon het nog wel eens veel erger zijn.